Όταν οι γονείς διαφωνούν για την ανατροφή των παιδιών τους

Γράφει η Μαρία Παπαδοπούλου, Συμβουλευτική Ψυχολόγος Παίδων & Ενηλίκων, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών – Εφήβων, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Οι διαφωνίες ανάμεσα στους δυο γονείς για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να μεγαλώσουν τα παιδιά τους είναι ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο. Στην Αμερική παρατηρείται στο 50% των οικογενειών. Παρότι μοιάζει αρκετά μεγάλο το ποσοστό, εκείνο που έχει περισσότερη σημασία, είναι ο τρόπος που οι γονείς διαχειρίζονται αυτές τις διαφωνίες. Θετικό είναι το γεγονός ότι όσο κι αν διαφωνούν, στις περισσότερες περιπτώσεις όλοι οι γονείς συμφωνούν στο ότι τα παιδιά δεν πρέπει να παγιδευτούν μέσα στις διαμάχες των γονέων τους. Αυτή η σκέψη αποτελεί σημείο έναρξης για όλους εκείνους τους γονείς που επιθυμούν να ανακαλύψουν τρόπους  χειρισμού αυτών των διαφωνιών.  

Η διαδικασία χειρισμού αυτών των διαφωνιών δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς απαιτεί αρκετή σκέψη, υπομονή και ωριμότητα. Κυρίως όμως, χρειάζεται να γίνει μια λογική και ρεαλιστική προσέγγιση του θέματος, κι από τους δυο γονείς.

Η διαφωνία πολλές φορές οδηγεί σε έντονο εκνευρισμό και θυμό. Το άτομο δεν μπορεί να σκεφτεί αντικειμενικά καθώς παρασύρεται από τα πολλά και έντονα συναισθήματα που βιώνει.

Πώς επηρεάζεται το παιδί όταν διαφωνούμε;

Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να συμφωνήσουν σε έναν κατάλληλο τρόπο διαπαιδαγώγησης για να μπορεί το παιδί να λαμβάνει ξεκάθαρα μηνύματα. Όταν ο ένας γονέας απαγορεύει κάτι κι ο άλλος το επιτρέπει, τότε το παιδί λαμβάνει διφορούμενα μηνύματα που συνήθως αποσυντονίζουν και μπερδεύουν. Επίσης, δεν αποκλείεται να τα χρησιμοποιήσει ανάλογα με τι το συμφέρει, δημιουργώντας κάθε φορά μια συμμαχία με το γονέα του οποίου η στάση τον εξυπηρετεί καλύτερα. Όλα αυτά περνάνε στο παιδί το μήνυμα ότι δεν υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στους δυο γονείς, και κάτι τέτοιο ενδέχεται να δημιουργήσει ανασφάλεια στο παιδί. 

Τι να κάνω;

• Καταρχάς, θα πρέπει να αναγνωρίσεις ότι ο/η σύζυγος έχει μια διαφορετική άποψη, την οποία και θα υποστηρίξει, έχοντας πάντα καλό σκοπό, και αυτή η άποψη δεν είναι λιγότερο έγκυρη από τη δική σου.  Άρα, θα πρέπει να σεβαστείς τις σκέψεις του/της πάνω στο θέμα και να δόσεις την ανάλογη προσοχή, παράλληλα με τις δικές σου απόψεις.

• Στη συνέχεια, καλό είναι να αναλογιστείς τη φύση της ίδιας της διαφωνίας. Δηλαδή, το θέμα πάνω στο οποίο διαφωνείτε είναι κάτι σημαντικό ή έχει να κάνει με το τι χρώμα κουρτίνες θα βάλετε στο παιδικό δωμάτιο; Μήπως δεν αξίζει την αναστάτωση;

• Εκείνο που έχει περισσότερη σημασία και μπορεί να περάσει πολύ σημαντικά μηνύματα στο παιδί, είναι ο τρόπος που θα διαχειριστείτε τις διαφωνίες σας. Διαφωνίες υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα μεταξύ ανθρώπων. Είναι πολύ σημαντικό να δει το παιδί ότι ενώ η μαμά κι ο μπαμπάς έχουν διαφορετικές απόψεις και δεν συμφωνούν πάντα, ο ένας σέβεται τον άλλον και είναι προετοιμασμένος να τον ακούσει, να συζητήσει κι αν χρειαστεί να συμβιβαστεί σε μια κοινή γραμμή. Κάτι τέτοιο οδηγεί στη δημιουργία ενός πολύ καλού κλίματος μέσα στην οικογένεια, αλλά ταυτόχρονα δίνει ένα πολύ σημαντικό μάθημα προς μίμηση στο παιδί.

• Δείτε το παιδί σας τι ανάγκες έχει ανάλογα με το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Μερικές φορές οι διαφωνίες προκύπτουν επειδή ο ένας γονέας νομίζει ότι το παιδί μπορεί να καταλάβει κάτι, ενώ ο άλλος θεωρεί ότι δε μπορεί. Ενημερωθείτε για το επίπεδο γνωστικής ανάπτυξης στο οποίο βρίσκεται το παιδί σας, χωρίς να το συγκρίνετε με άλλα παιδιά, κι αυτό θα σας βοηθήσει να πάρετε τις σωστές αποφάσεις. Για παράδειγμα, αν του ζητήσετε να φέρει κάτι από το κουτί με τα παιχνίδια του, μπορεί να το κατανοήσει και να το κάνει; Αν ακόμη δε μπορεί, τότε ίσως είναι λίγο νωρίς για να ακολουθεί τις οδηγίες που του δίνετε για την ολοκλήρωση συγκεκριμένων πράξεων.  

• Ανακαλύψτε τα δυνατά κι αδύνατα σημεία σας ως γονείς. Τις πιο πολλές φορές και οι δυο γονείς θέλουν τα ίδια πράγματα για τα παιδιά τους. Αναγνωρίστε τα θετικά του/της συζύγου σας. Μην επισημαίνετε μόνο τις αδυναμίες και τα λάθη του/της.

• Οι περισσότερες διαφωνίες σχετίζονται με τις μεθόδους πειθαρχίας που νομίζουμε ότι πρέπει ή δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε. Ο ένας γονέας μπορεί να πιστεύει ότι το ξύλο είναι ένα χρήσιμο μέσο διαπαιδαγώγησης, ενώ ο άλλος να θεωρεί ότι κάτι τέτοιο είναι απαράδεχτο. Ο καλύτερος τρόπος για να λυθεί αυτό το ζήτημα, είναι να συζητήσετε γι’αυτό. Πείτε τα επιχειρήματά σας για να στηρίξετε την άποψή σας και εξετάστε τα υπέρ και τα κατά. Ενημερωθείτε από έγκυρες κι επιστημονικές πηγές για τους καλύτερους τρόπους διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Συχνά, το να συζητάμε για κάτι, μας βοηθάει να κατανοήσουμε ο ένας την άποψη του άλλου.

• Οργανωθείτε εγκαίρως. Συζητήστε για εκείνες τις καταστάσεις που σας προβληματίζουν, πριν αυτές να συμβούν. Για παράδειγμα, αν το παιδί έχει εκρήξεις θυμού, συζητήστε για το πώς πιστεύετε ότι πρέπει να το αντιμετωπίσετε. Αν έχετε ένα πλάνο στο μυαλό σας, θα είναι πιο εύκολο να ακολουθήσετε ο ένας τις επιθυμίες του άλλου τη στιγμή που λαμβάνει χώρα η συγκεκριμένη κατάσταση.

• Αποφεύγετε να διαφωνείτε μπροστά στα παιδιά. Αυτό ακούγεται πιο εύκολο απ’ότι είναι στην πραγματικότητα. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσετε μια κατάσταση με την οποία διαφωνείτε είναι να μην μιλήσετε εκείνη την ώρα, αλλά να περιμένετε μέχρι να μείνετε οι δυο σας για να πείτε τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει.

• Όσο περισσότερο επικοινωνείτε τόσο καλύτεροι γονείς θα γίνεστε. Μάθετε ο ένας από τον άλλον και ακούστε τον/την σύζυγό σας. Αναγνωρίστε τα δυνατά και αδύνατα σημεία σας και προσπαθήστε να συνεργαστείτε για να γίνετε καλύτεροι. Έτσι δίνετε το καλύτερο παράδειγμα προς μίμηση στα παιδιά σας. Αυτό, βέβαια, δε θα συμβεί μέσα σε μια μέρα, αλλά αν συνεχίζετε να συζητάτε ήρεμα, θα γίνετε καλύτεροι σύντροφοι και γονείς.

Δημοσιεύτηκε στο http://www.dromostherapeia.gr

στις 15 Ιουνίου 2011