«Βιωματική άσκηση – παιχνίδι ρόλων»
Παπαδοπούλου Μαρία, Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών - Εφήβων Ψ.Ν.Θ.
Έπειτα από την παρακολούθηση του θεωρητικού μέρους της διημερίδας, ακολούθησε η βιωματική άσκηση η οποία στόχευε στο να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να μπούνε στη θέση των παιδιών και να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους, για να μπορέσουν αργότερα να ανακαλύψουν τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων. Παρακάτω αναφέρονται οι δυο ασκήσεις που δραματοποίησαν οι εκπαιδευτικοί, αφού πρώτα χωρίστηκαν σε ομάδες των 5 ατόμων. Οι ασκήσεις αυτές μπορούν να εφαρμοστούν και σε ομάδες παιδιών, με κάποιες μικρές παραλλαγές.
Παιχνίδι ρόλων – Άσκηση 1
«Ο Ενέντιο είναι 13 χρονών και κατάγεται από την Αλβανία. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, και χωρίς να έχει προετοιμαστεί γι’αυτό, ήρθε στην Ελλάδα με την οικογένειά του. Μπήκε ο Σεπτέμβρης και σε λίγες μέρες ξεκινάει το σχολείο. Θα πάει στη Β’ Γυμνασίου. Είναι πολύ ανήσυχος καθώς δεν γνωρίζει κανέναν εκεί. Θα ήθελε τόσο πολύ να έχει έναν δικό του άνθρωπο την πρώτη μέρα στο σχολείο, αλλά φοβάται πως κάτι τέτοιο θα προκαλούσε το χλευασμό των συμμαθητών του.
Ήρθε εκείνη η μέρα και καθώς μπαίνει στην αυλή του σχολείου συναντάει μια παρέα 2 αγοριών και 1 κοριτσιού, οι οποίοι τον κοιτούν……………….»
1) Χωριστείτε σε ομάδες των 5 ατόμων και μοιράστε τους παραπάνω ρόλους. Το 5ο άτομο θα είναι ο παρατηρητής.
2) Δραματοποιείστε το παραπάνω σενάριο και συνεχίστε την ιστορία όπως θέλετε. Έχετε 10 λεπτά.
3) Ο παρατηρητής παρακολουθεί τόσο τη λεκτική όσο και τη μη λεκτική επικοινωνία, χωρίς να μιλάει. Μόλις επιστρέψουμε στη μεγάλη ομάδα, θα μας ενημερώσει για το πώς εξελίχθηκε η ιστορία.
4) Συζητήστε στην ομάδα σας το πώς νιώσατε στους ρόλους σας. Ο παρατηρητής συντονίζει τη συζήτηση κάνοντας αναφορά σε αυτά που σημείωσε. Έχετε 15 λεπτά.
5) Επιστροφή στη μεγάλη ομάδα. Συζήτηση.
Παιχνίδι ρόλων – Άσκηση 2
«Ο κ. Γιώργος είναι καθηγητής στην Α’ Λυκείου. Στα μέσα της χρονιάς έρχεται στο σχολείο η Μαρίσσα, μια κοπέλα 16 χρονών από τη Ρωσία. Μιλάει πολύ καλά τα Ελληνικά και σύμφωνα με τους καθηγητές της στη Ρωσία, είναι αριστούχος.
Στην πρώτη μέρα της στο σχολείο ο καθηγητής την παρουσιάζει στους μαθητές της τάξης. Στο τελευταίο θρανίο κάθονται 2 κορίτσια, τα οποία αρχίσουν να γελάνε και να σχολιάζουν αρνητικά την εμφάνιση της Μαρίσσας .……………….»
1) Χωριστείτε σε ομάδες των 5 ατόμων και μοιράστε τους παραπάνω ρόλους. Το 5ο άτομο θα είναι ο παρατηρητής.
2) Δραματοποιείστε το παραπάνω σενάριο και συνεχίστε την ιστορία όπως θέλετε. Έχετε 10 λεπτά.
3) Ο παρατηρητής παρακολουθεί τόσο τη λεκτική όσο και τη μη λεκτική επικοινωνία, χωρίς να μιλάει. Μόλις επιστρέψουμε στη μεγάλη ομάδα, θα μας ενημερώσει για το πώς εξελίχθηκε η ιστορία.
4) Συζητήστε στην ομάδα σας το πώς νιώσατε στους ρόλους σας. Ο παρατηρητής συντονίζει τη συζήτηση κάνοντας αναφορά σε αυτά που σημείωσε. Έχετε 15 λεπτά.
5) Επιστροφή στη μεγάλη ομάδα. Συζήτηση.
Από τη συζήτηση των βιωματικών ασκήσεων που ακολούθησε, φάνηκε ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες κατάφεραν να μπουν στη θέση των μαθητών-μεταναστών και να βιώσουν τα δυσάρεστα συναισθήματα απόρριψης. Ενδιαφέρον παρουσίασε το γεγονός ότι σε αρκετές ομάδες τα παιδιά αποδέχτηκαν τους αλλογενείς συμμαθητές τους και προσπάθησαν να τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν στο σχολικό πλαίσιο.
Στη συνέχεια ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να δουλέψουν σε ομάδες των 5 ατόμων και να καταγράψουν δικές τους προτάσεις αντιμετώπισης μαθητών – μεταναστών για ομαλότερη ένταξή τους στο σχολικό πλαίσιο. Η συνεργασία των εκπαιδευτικών στις ομάδες υπήρξε άψογη και είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία των παρακάτω προτάσεων, γεγονός που αποδεικνύει το πόσο ευαισθητοποιημένοι είναι ήδη.
1) Συνεχής ενημέρωση καθηγητών για θέματα ένταξης μαθητών-μεταναστών και επιμόρφωσή τους σχετικά με την κουλτούρα των χωρών των μαθητών-μεταναστών.
2) Πολιτιστική εκδήλωση στο τέλος της χρονιάς για την κουζίνα των λαών.
3) Εκμάθηση από τους καθηγητές πολύ καθημερινών λέξεων της γλώσσας του παιδιού, π.χ. ‘καλημέρα’ στα Αλβανικά.
4) Διοργάνωση δραστηριοτήτων όπου κάθε μαθητής θα παρουσιάσει ήθη, έθιμα και μουσικές του τόπου του.
5) Δραστηριότητες με όλους τους μαθητές σε κύκλο, χαρτάκια με θετικά στοιχεία της εμφάνισης των άλλων.
6) Ατομικές εργασίες μαθητών (Ελλήνων και αλλογενών) με θέμα τον τόπο καταγωγής και παρουσίαση στην τάξη.
7) Παιχνίδι ανταλλαγής ρόλων (αλλογενής σε ρόλο Έλληνα και Έλληνας σε ρόλο αλλογενή).
8) Ψυχραιμία και διακριτικότητα όταν συστήνουμε κάποιον μετανάστη.
9) Ευκαιρίες για συμμετοχή στη μαθησιακή διαδικασία μέσω: εργασιών σε ομάδες-μικτές σε εθνότητες, βιωματικών παιχνιδιών γνωριμίας, θεατρικών παιχνιδιών επικοινωνίας, αθλητικών δραστηριοτήτων, συμμετοχή στη χορωδία, στο σκάκι και σε δράσεις της σχολικής κοινότητας με στόχο της ανάδειξη ταλέντων.
10) Προετοιμασία της ομάδας για να δεχτούν ομαλά έναν καινούριο μαθητή (συζήτηση για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, του πολέμου, της ρευστότητας, της παγκοσμιοποίησης).
11) Ισορροπία στη συμπεριφορά μας μέσα στην τάξη. Ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας της τάξης.
12) Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.
13) Συνεργασία με τους γονείς.
14) Ουσιαστικός, κατ’ ιδίαν διάλογος με το μαθητή, σεβασμός του ατόμου-παιδιού, αποδοχή της ταυτότητας.
15) Ο εκπαιδευτικός να κρατάει ισορροπίες, να μην κάνει διακρίσεις, να δείχνει αγάπη, υπομονή, να εμπνέει με τη συμπεριφορά του εμπιστοσύνη και σεβασμό, να δίνει ευκαιρίες να γνωριστούν μεταξύ τους οι μαθητές και να προσπαθεί να αναδεικνύει τις δεξιότητες όλων των μαθητών.
Δημοσιεύτηκε στο Τριμηνιαίο Επιστημονικό Περιοδικό ‘ΣΤΙΓΜΑ’
Τεύχος Νο23 (Οκτώβριος/Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2010)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου